Pazar, Ankara ilinin Kızılcahamam ilçesine bağlı bir mahalledir.

Ankara iline 65 km, Kızılcahamam ilçesine 24 km uzaklıktadır.

Mahallenin adı, eskiden kurulan bölge pazarının bu mahallede olması sebebiyle Pazar mahallesi olmuştur.

Mahallenin tarihi Kızılcahamam Tarihinden de eskidir. Eski bir yerleşim bölgesi olan Pazar, Hititler başta olmak üzere birçok anadolu medeniyetinin önemli yerleşim birimlerinden biri olmuştur. Selçuklu döneminde çıkan iç çatışmalar esnasında mahallenin demografik yapısı tamamen değişmiştir. Bu tarihten itibaren bölgeye yoğun olarak Çiğil Türkleri yerleşmişlerdir. "Çıtak" ya da "çiti ak" yani beyaz çitli sözü çiğil Türklerinden kaynaklanmaktadır. Çiğil Türkleri, Ankara Savaşı esnasında Timur'un otağında dikili duran Çiğil tuğlarını görünce, birçok oğuz boyu ile birlikte savaş esnasında Timur'un ordusuna katılmıştır. Daha sonra yaşanan fetret döneminde Timur'un desteğini alan bu türkmenler bölgeyi büyük bir ticaret merkezi haline getirmişlerdir. Bölgede kurulan pazara uzak yerleşim bölgelerinden tüccarlar gelmişlerdir. Bu dönemde bölgeye kıpçak yerleşimlerinin başladığı görülmektedir. Sarışın yeşil gözlü bu Türkmenler, kuzeydeki boy ve aşiret çatışmalarından uzaklaşmak ve kendilerine yeni meralar bulmak amacıyla bölgeye yerleşmişlerdir. Bununla birlikte yine Osmanlı döneminde nüfusun bir bölümü Osmanlı İskan politikaları dolayısıyla Rumeliye taşınmıştır. Osmanlı İmparatorluğu için Pazar önemli bir yerleşim bölgesidir. Taycılık, hayvancılık ve tarım bölgenin o dönemdeki yoğun uğraşları arasındadır. Hacı Turhasan Bey 'in önderliğini yaptığı Durhasanoğulları beyliği bu bölgede hüküm sürmüştür. Bölge Osmanlı Rus savaşı döneminde Tatar göçü almıştır. Yaklaşık 10 hane olan bu Tatarlar bölgeye yakın köylere yerleştirilmişlerdir.

Dünya Savaşı esnasında mahalle nüfusunun büyük bir kısmı cephede savaş esnasında şehit düşmüştür. Bu dönemin ardından yine Millî Mücadele yıllarında da geride kalan yetişkin erkek nüfus cepheye taşınmıştır. Cumhuriyet'in kurulması ile birlikte mahalle nüfusu yeniden artış göstermeye başlamış, lakin Kızılcahamam'ın merkez olarak belirlenmesinin ardından Köy nüfusu başta Ankara olmak üzere çevre yerleşim birimlerine göç etme eğilimi göstermiştir.

Kızılcahamam'dan daha eski bir yerleşim birimi olan Pazar'da Camiiye dönüştürülmüş Ermeni kilisesi, Ermeni ve Rumlara (Romalılara) ait mezar kalıntıları, Selçuklu döneminde ait çeşitli kalıntılar bulunmaktadır.